เกี่ยวกับวิตามินบี 1
- วิตามินบี 1 เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ เช่นเดียวกับวิตามินบี ตัวอื่นๆ ซึ่งหากมีอยู่มากเกินไปในร่างกายก็จะถูกขับออก และร่างกายไม่สามารถกักเก็บไว้ได้ จึงต้องรับประทานชดเชยทุกวัน หน่วยวัดปกติจะเป็นมิลลิกรัม
- วิตามินบีรวมจะทำงานเสริมกัน ซึ่งการรับประทานร่วมกันจะมีประสิทธิภาพมากกว่าทานเดี่ยวๆ ควรรับประทานวิตามินบี 1 บี 2 บี 6 ในปริมาณเท่าๆกัน เพื่อการทำงานที่มีประสิทธิภาพ
- ปริมาณที่แนะนำให้ทานต่อวัน (ขั้นต่ำ) สำหรับผู้ใหญ่คือ 1-1.5 มก. และ 1.5-1.6 มก. สำหรับสตรีมีครรภ์และให้นมบุตร
- ร่างกายจะต้องการวิตามินบี 1 มากขึ้นเมื่อเจ็บป่วย เครียด และผ่าตัด
- มีส่วนช่วยบำรุงระบบประสาท ส่งผลต่อความคิดและการทำงานของสมอง
- มีคุณสมบัติในการขับปัสสาวะอย่างอ่อนๆ
ประโยชน์ของวิตามินบี 1
- ช่วยให้ระบบประสาท กล้ามเนื้อ และหัวใจทำงานเป็นปกติ
- บำรุงความคิดและสมองให้ดีขึ้น
- บรรเทาอาการเมาเรือหรือเมาเครื่องบิน
- ส่งเสริมการเจริญเติบโต
- ช่วยระบบย่อยอาหาร โดยเฉพาะกับอาหารประเภทแป้ง
- ช่วยในการรักษาโรคงูสวัด
- บรรเทาอาการเจ็บปวดหลังผ่าตัดทำฟัน
โรคจากการขาดวิตามินบี 1
เมื่อขาดวิตามินบี 1 แล้วจะเป็นสาเหตุทำให้เกิดเป็นโรคเหน็บชา (หากใครเคยดูซีรีย์เรื่อง JIN ที่พระเอกเป็นหมอจากปัจจุบันย้อนไปอดีต จะมีอยู่ตอนหนึ่งที่คนในหมู่บ้านเป็นโรคเหน็บชา เพราะขาดวิตามินบี 1 นี่แหละ)
แหล่งอาหารธรรมชาติที่มีวิตามินบี 1
- บริวเวอร์ยีสต์ (Brewer’s Yeast)
- เปลือกข้าว
- เมล็ดที่ไม่ผ่านการขัดสี
- โฮลวีต
- ถั่วเหลือง
- ไข่แดง
- ข้าวโอ๊ต
- ถั่วลิสง
- รำข้าว
- นม
ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร
โดยปกติวิตามินบี 1 จะมีการจำหน่ายหลากหลายขนาด เช่น 50 มก. 100 มก. และ 500 มก. แต่จะมีประสิทธิภาพมากกว่าเมื่อรับประทานเป็นวิตามินบีรวม คือมีการร่วมรับประทานกับวิตามินบี 2 และ บี 6 และจะทำงานได้ดีมากยิ่งขึ้นอีก เมื่อมีการทำงานควบคู่ไปกับกรดแพนโทเทนิก (วิตามินบี 5) กรดโฟลิก (วิตามินบี 9) และวิตามินบี 12 โดยขนาดแนะนำปกติคือ 100-300 มก.
อาการเป็นพิษหรือผลจากการรับประทานวิตามินบี 1 มากเกินไป
ยังไม่พบอาการเป็นพิษจากการรับประทานวิตามินละลายน้ำได้ชนิดนี้ เนื่องจากร่างกายสามารถขับออกได้ทางปัสสาวะ และก็ไม่มีการเก็บสะสมไว้ในร่างกาย
อาการบ่งชี้ว่ามีการรับประทานมากเกินไป ซึ่งพบได้น้อยมาก (เมื่อรับประทานมากกว่า 5-10 กรัมต่อวัน) คือ มีอาการสั่น ฌรคเริมกำเริบ ตัวบวม กระวนกระวาย ใจเต้นเร็ว และภูมิแพ้
สิ่งที่เป็นภัยต่อวิตามินบี 1
- ความร้อนจากการทำอาหาร
- กาแฟอีน
- แอลกอฮอล์
- อากาศ
- น้ำ
- ฮอรฺโมนเอสโทรเจน
- ยาลดกรดในกระเพาะอาหาร
- ยาในกลุ่มซัลฟา
คำแนะนำจากคุณหมอ
- หากคุณเป็นคนที่ดื่ม ขลุกอยู่กับควันพิษ หรือรับประทานอาหารหวานจัด คุณจำเป็นต้องมีวิตามินบี 1 มากขึ้น
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ ให้นมบุตร หรือรับประทานยาคุมกำเนิด ก็จะต้องการวิตามินบี 1 มากกว่าปกติ
- หากมีการทานยาลดกรดในกระเพาะอาหารในมื้อนั้น ก้อาจส่งผลให้คุณไม่ได้รับวิตามินบี 1 ในมื้อดังกล่าวได้
- สภาวะเครียดที่เพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้คุณควรรับวิตามินบีรวม และวิตามินบี 1 มากขึ้นด้วย